«Бүгін ҰКП алаңында Салық кодексіне енгізілген түзетулерді талқылап жатырмыз. Атап айтқанда, электрондық шот-фактураларды бұғаттау сияқты өзекті тақырыпты қозғадық. Еске салсақ, Қасым-Жомарт Тоқаев өзінің жыл сайынғы жолдауында Салық кодексін қайта қарауды тапсырып, тұрақты экономикалық өсім тұрақты салық саясаты кезінде ғана мүмкін болатынын айтты», – деді «Атамекен» ҰКП басқарма төрағасының орынбасары Тимур Жаркенов.
Кәсіпкерлердің пікірінше, қолданыстағы тәуекелдерді басқару жүйесі шеңберінде кәсіпкерлерді тәуекел аймақтарына жатқызу алгоритмі ашық жүргізілмейді және пысықтауды талап етеді. Бұл алгоритм мемлекеттік органдарға бизнестің шот-фактураларын бұғаттауға мүмкіндік береді. ҰКП мамандары мен бизнес-қоғамдастықтың пікірінше, бұл түзетулер кәсіпкерліктің дамуына кері әсер етеді.
Алматы ӨКП Өңірлік кеңесінің төрағасы Максим Барышевтың айтуынша, егер кәсіпкер электронды шот-фактураларды жазумен шектелсе, іс жүзінде оның кәсіпкерлік қызметі бірден тоқтайды.
«Бұл ретте мемлекеттік кірістер комитеті әзірлеген тәуекелдерді басқару жүйесінде электрондық шот-фактураларды бұғаттау бойынша шешім қабылдауға әсер ететін жасырын параметрлер бар. Бұл параметрлер қоғамға ашық көрсетілмеген және егжей-тегжей нақтылауды қажет етеді», – дейді Максим Барышев.
Қазақстан салық консультанттары қауымдастығы да электрондық шот-фактураларды жазуға шектеу енгізуге қарсылығын білдірді. Ұйымның басқарма төрағасы Сәкен Кариннің айтуынша, әзірге фискалдық органдар сенімсіз кәсіпкерлермен тең дәрежеде «көлеңкелі айналымды» анықтап жатыр.
«Біз тәуекелдерді басқару жүйесін әдіснамалық тұрғыдан түбегейлі қайта қарау қажет деп санаймыз. Бұл механизмдердің қалай жұмыс істейтінін және олардың төлемдерді уақытылы жүргізетін салық төлеушілерге зиян келтірмеу үшін жүйе тиімді жұмыс істейтінін нақты түсіну керек. Егер мұндай әсер болмаса, онда бұл шара негізсіз», – деді Сәкен Карин.
«Қазіргі кезде 7 трлн теңге бұғаттауға жіберілген. Ал Қазақстанның жалпы ішкі өнімі 100 трлн теңгені құрайды. Мемлекеттік орган тарапынан ЭШФ-ны бұғаттау қаражатты қолма-қол ақшаға айналдыруды алдын алу және жалған кәсіпкерлікке қарсы күрес қажеттілігімен түсіндіріледі», – деп атап өтті Тимур Жаркенов.
Спикер ҰКП заң жобасының редакциясын қайта қарау бастамасын қолдай отырып, бизнес-қоғамдастық пен мемлекеттік органдар арасындағы ашық диалогты жақтайтынын атап өтті.