«Атамекен» ҰКП басқарма төрағасының орынбасары Тимур Жаркеновтың айтуынша, салық органдарының мәміле тарапы болмаса да азаматтық қатынастарға араласу фактісі қолайсыз. Алайда, корпоративтік табыс салығын шегеруден алып тастау және мәмілені тану және заңды тұлғаны тіркеу туралы сот шешімінің болуы негізінде ҚҚС бойынша есепке жатқызу үшін салық органдары салықты қосымша есептеудің жаңа деңгейіне шықты.
«Салық органдары көші-қон заңнамасындағы олқылықтарды пайдаланады. Мысалы, бизнес-иммигранттарда виза болмаса, шетелдік қатысуы бар кәсіпорындар жабылады. Салық органдарына тән емес функциялар заңды тұлғаны тіркеуді «кез келген жолмен» жойып, оның контрагентіне шығу мақсаты қарастырылады деп санаймыз», – деп санайды Тимур Жаркенов.
Ол сондай-ақ мәміле жасасқан кәсіпкер әлеуетті өнім берушінің әділет органдарында тіркелген кезде мұндай бұзушылықтарды танып, болжай алмайтынын атап өтті. Нәтижесінде іскерлік айналым бұзылады, серіктестер мен мемлекетке деген сенім бұзылады, елдің инвестициялық тартымдылығы төмендейді, әлеуметтік шиеленіс үдейді. Жекелеген өңірлерде кәсіпкерлер есептік тіркеу орнын ауыстыруға мәжбүр.
«Салық органдарының іс-әрекеттері салық рәсімдерін айналып өтіп, салықтарды қосымша есептеуге, іс жүзінде азаматтық заңнамаға қайшы, компаниялар мен мәмілелердің болуы фактісін «жоюға» мүмкіндік береді. Мәміле жарамсыз болған жағдайда тараптардың әрқайсысы алынған барлық затты екіншісіне қайтаруға міндетті. Алайда, сот мәмілені жарамсыз деп тану туралы шешім қабылдағаннан кейін екі жақты қалпына келтіру есепке алынбайды және мәміленің күшін жоюға бастамашы болған орган бұл мәселенің одан әрі тағдырына мүдде танытпайды. Кәсіпкер осы проблемамен жалғыз қалады және көп жыл өтуіне байланысты оны шешуге мүмкіндігі жоқ болады», – деді Тимур Жаркенов.
Қаржы министрлігі проблемадан хабардар және салықтық және кедендік әкімшілендіру шараларын жетілдіру бойынша ұсыныстар әзірлеу үшін тұрақты негізде жұмыс топтарын өткізетінін айта кеткен жөн. Соңғы жиын бір күн бұрын өтті., онда мәмілелерді жарамсыз деп тану мәселесі талқыланды.
«Адал, ашық және әділ «ойын ережелерін» анықтап алу қажет. Егер мәмілелер туралы күмән туындаса, салық органдары салықтық тексерулердің барлық арсеналын пайдалануы керек. Қолма-қол компанияларға күдік туындаған жағдайда-тексеру материалдарын қаржы мониторингі органдарына беру. Бұл ретте мұндай талап қою құқығы шектелуі тиіс», – деп өз ұсыныстарымен бөлісті Тимур Жаркенов.
