ҚР Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі ең төменгі жалақыны (ЕТЖ) есептеудің жаңа схемасына байланысты Еңбек кодексіне түзетулерді Президент Әкімшілігіне келісуге жіберді, деп хабарлайды kazbusiness.kz.
24 шілдеде ҚР ЕХӘҚМ баспасөз қызметінен хабарлағандай, мүдделі мемлекеттік органдар ЕТЖ мөлшерін анықтауды жоспарлап отырған жаңа әдістеменің жобасын келісті. Министрлік Дүниежүзілік банк сарапшыларының қатысуымен дайындаған бұл жоба қазақстандықтардың ең төменгі жалақысы ел бойынша орташа жалақыға және еңбек өнімділігіне сәйкес есептелетінін көздейді.
Былтырғы Қазақстан халқына жолдауында Президент Қасым-Жомарт Тоқаев ЕТЖ айқындаудың жаңа әдістемесін енгізуді тапсырды. Осы бұйрықты орындай отырып, министрлік халықаралық тәжірибені қарастырды. ЕХӘҚМ Халықаралық еңбек ұйымы (ХЕҰ) ЕТМ-нің барабарлығын бағалау үшін Кейц индексі деп аталатын-заңмен белгіленген ең төменгі жалақының медианаға қатынасын қолдануды ұсынатынын атап өтті.
“ХЕҰ ұсыныстарына сәйкес Кейтц индексі 50% деңгейінде болуы керек. Бұл ретте әлемнің дамыған елдерінде ол шамамен 55%–., ал дамушы елдерде-шамамен 67% -. құрайды. Қазақстанда ЕТЖ ең төменгі әлеуметтік стандарттарға жатады және жыл сайын “республикалық бюджет туралы” заңмен белгіленеді. Ең төменгі жалақы қосымша төлемдер мен жәрдемақыларды, өтемақы мен әлеуметтік төлемдерді, сыйақыларды және басқа ынталандырушы төлемдерді қамтымайды. 2008 жылдан 2018 жылға дейінгі кезеңде ЕТЖ мөлшері ең төменгі күнкөріс деңгейінде белгіленді және жыл сайын инфляция деңгейіне индекстелді. 2019 жылы ЕТЖ мөлшерін 1,5 есе – 28 284 теңгеден 42 500 теңгеге дейін арттыру жүргізілді. Биыл ең төменгі жалақы мөлшері 70 мың теңгеге дейін ұлғайтылды. Бұл ретте жоғарыда көрсетілген ЕТЖ-ны арттыру медианалық жалақының шамасын есепке алмай жүргізілді”,-деп атап өтті Еңбекминінің баспасөз қызметінде.
Ең төменгі жалақыны есептеудің жаңа жобасы елдегі орташа жалақыны және еңбек өнімділігін ескереді. Министрлік бұл тәсіл жеткіліктілік пен төлем қабілеттілігі негізінде тепе-теңдікті қамтамасыз етеді деп санайды. Жеткіліктілік – бұл жұмысшылардың әділ және барабар жалақысы, ал төлем қабілеттілігі – жұмыс берушінің еңбек шығындарын бәсекеге қабілеттілікке және қызметкерлерді жалдауға зиян келтірмейтін деңгейде ұстап тұру мүмкіндігі.
“ЕТЖ деңгейі ұсынылған тәсілге сәйкес айқындалатын болады және құрамына ҚР Үкіметінің, республикалық кәсіподақтар бірлестіктерінің, жұмыс берушілердің республикалық бірлестіктерінің (қауымдастықтарының, одақтарының) және сараптамалық қоғамдастықтың өкілетті өкілдері кіретін әлеуметтік әріптестік және әлеуметтік және еңбек қатынастарын реттеу жөніндегі республикалық үшжақты комиссияның қарауына енгізілетін болады”, – делінген министрліктің хабарламасында.
Қазір Еңбек кодексіне тиісті түзетулер ҚР АП-да келісіледі, олар мақұлданғаннан кейін заңнамаға өзгерістер енгізіле бастайды.
Қазір Қазақстанда ең төменгі жалақы 70 мың теңгені құрайды.
