Қазақстанда қалыңдықтарды ұрлағаны үшін жауапкершілікті күшейту жоспарлануда, деп хабарлайды kazbusiness.kz тілшісі Қазақстандағы адам құқықтары жөніндегі уәкілдің сайтына сілтеме жасап.
4 тамыздағы хабарламада айтылғандай, тұрмыстық зорлық-зомбылық пен әйелдердің құқықтарын бұзу жағдайлары тек Қазақстанда ғана емес, бүкіл әлемде өзекті мәселелер болып табылады.
Орталық Азия елдерінің тәжірибесі көрсеткендей, Қырғызстан, Өзбекстан, Түрікменстан қылмыстық заңнамаларында әйелдерді мәжбүрлеп некеге тұру мақсатында ұрлау туралы жеке мақала бар.
Адам ұрлаумен байланысты қылмыстық құқық бұзушылықтарды талдау көрсеткендей, 2019 жылдан бастап қазіргі уақытқа дейін аталған санаттағы 214 қылмыстық құқық бұзушылық тіркелген.
Бұл ретте, некеге тұру мақсатында қыздарды ұрлау бойынша нақты статистикалық деректер жоқ, өйткені Қылмыстық кодексте мұндай құқық бұзушылықтың жеке құрамы жоқ.
“Қазіргі уақытта Омбудсмен кеңсесі қылмыстық заңнамаға бірқатар түзетулер енгізу, атап айтқанда жеке бапты енгізу және жәбірленуші өз еркімен босатылған жағдайда қылмыстық жауаптылықтан босатуды көздейтін Қылмыстық кодекстің 125 бабына ескертпені алып тастау мүмкіндігін қарастыруда”, – делінген хабарламада.
Бұдан басқа, уәкілдерге Қылмыстық кодекске “неке қию мақсатында адамды ұрлау” деген 125-1-бапты енгізу туралы ұсыныс жолданды, ол сарапшылардың пікірінше, әйелдерге қатысты қылмыс деңгейін төмендетуге мүмкіндік береді.
“Бас прокуратура Омбудсменнің ұсынысын қолдады және Заң жобалау қызметі барысында түзетулер бірлесіп енгізіледі”, – делінген хабарламада.
Сарапшылардың мәліметінше, соңғы екі жарым жылда ғана Қазақстанда отандық агрессорлар 300 адам өлтірген.
Денсаулыққа ауыр зиян келтірудің 913 жағдайы, денсаулыққа орташа зиян келтірудің 837 жағдайы тіркелді. 37 мыңнан астам адам әртүрлі жауапкершілікке тартылды.
Мамандардың айтуынша, некеге тұру мақсатында қыздарды ұрлау тәжірибесі Қазақстанның оңтүстік өңірлерінде әлі де кең таралған:
“Көп жағдайда жастар қылмыстық жауапкершілік туралы білмейді. Бұл ауыр қылмыс, адамның жеке басына қол сұғылмаушылық пен бостандық құқығын өрескел бұзу екенін аз адамдар түсінеді”.
2023 жылдың 26 шілдесінде ұрланған қалыңдық Түркістан облысында қолхат жазуға “мәжбүр болды” деп хабарланды. Полицейлерді тексергеннен кейін 20 жастағы қыз Асықата ауылының 24 жастағы тұрғынына өз еркімен үйленгені белгілі болды.
