Мемлекеттік кірістер комитеті Мемлекет басшысының 2022 жылғы 1 қыркүйектегі «Әділетті мемлекет. Біртұтас ұлт. Берекелі қоғам» Жолдауына сәйкес фискалды реттеу ісін қайта жаңғырту үшін 2023 жылы жаңа Салық кодексі әзірленеді.
Салық реформасы шеңберінде «сән-салтанат салығын» енгізу мүмкіндігі қарастырылады. Ол қымбат жылжымайтын мүлік объектілерін, көлік құралдарын сатып алу кезінде алынады және орта тапқа әсер етпейді.
Бұл мәселе әлемдік тәжірибені ескере отырып, Ұлттық экономика министрлігі жанындағы салық заңнамасын жетілдіру жөніндегі жұмыс тобы шеңберінде қарастырылатын болады.
Қазіргі уақытта жеке тұлғалардың мүлік салығы бойынша осы салықты есептеу үшін «Азаматтарға арналған үкімет» КЕАҚ айқындайтын құнға байланысты салық мөлшерлемелерінің прогрессивті шкаласы белгіленген. Сол сияқты, көлік құралдары салығы бойынша қозғалтқыштың көлеміне байланысты салық мөлшерлемелерінің прогрессивті шкаласы белгіленген.
Мәселен, 2021 жылы жеке тұлғалардың мүлік салығының сомасы 3,8 млн. салық төлеушіден 15,3 млрд. теңгені құрады.
«Азаматтарға арналған үкімет» КЕАҚ ұсынған бағалау құнына сәйкес салық төлеушілердің негізгі саны – 3,0 млн.адам немесе 78,4% құны 4 млн. теңгеге дейінгі мүліктің иелері болып табылады.
Сонымен бірге, бағалау құны жоғары салық салу объектілері бар. Мәселен, құны 100 млн. теңгеден асатын жылжымайтын мүлік иелерінің саны 720 адамды құрады, оларға жалпы алғанда 610 млн.теңге мүлік салығы есептелді. Мұндай меншік иелерінің негізгі бөлігі республикалық маңызы бар қалаларда және Астанада – 649 адам немесе 90,1% тұрады.
Бұл ретте, негізінен жылжымайтын мүліктің бағалау құны мен нарықтық құны әр түрлі болатындығын ескеру қажет.
