Қазақстанның астық өңдеушілер одағының, астық трейдерлерінің, ірі экспорттаушылар мен экспедиторлардың қатысуымен “ҚТЖ” ҰК” АҚ, Ауыл шаруашылығы министрлігі мен “Атамекен” ҰКП өкілдерінің бірлескен отырысында биылғы астықты тасымалдау мәселелері талқыланды.
Қазақстанда жабық жүк вагондары мен астық тасымалдаушылар паркі 2014 жылдан бастап бәсекелестік ортада. Барлығы 10 мыңнан астам астық тасымалдаушы хоппер бар, оның негізгі бөлігі “Астық Транс” АҚ басқаруында. ҚТЖ-да астық тасымалдаушылар жоқ. Жабық вагондар паркі 17,5 мыңнан асады. Оның ішінде “Қазтеміртранс” АҚ (ҚТТ) меншігінде азық-түлік жүктерін тасымалдауға жарамды 2 мың ғана жабық вагон бар.
“Биылғы жылдың қыркүйек айында Қазақстан ішінде астық тиеу өткен жылдың сәйкес кезеңіне қарағанда 13%-ға, экспортқа тиеу 14%-ға өсті. Ұнтақ өнімдерін тиеу республика бойынша 34%-ке және экспортқа 87%-ға ұлғайтылды. Ең жоғары кезеңде ҚТТ вагондарына сұраныс едәуір өсті, оларды пайдалану қызметтері нарықтық қызметтерден 30-40% төмен”, – деп жазылған хабарламада.
Кеңеске қатысушылар вагон паркін тиімді пайдалану туралы, вагондардың орташа айналымы уақытының 60% құрайтын станцияларда бастапқы және соңғы операцияларды жүзеге асыру кезінде вагондар айналымының уақытын қысқарту туралы айтты. Мәселен, тиеуге 6 тәулікке дейін, түсіруге 4 тәулікке дейін жұмсалады.
Астық тиеу демалыс күндері, элеваторлар қос тариф бойынша жұмыс істегенде немесе жұмыс істемей тұрғанда төмендейді. Сонымен қатар, элеваторлардың облыстық және аудандық орталықтан қашықтығына байланысты рұқсат беру және кедендік ілеспе құжаттарды ресімдеу 4 тәулікке дейін кешіктіріледі.
Вагондардың нормативтік айналымын орындау және олардың тапшылығын болдырмау үшін ҚТЖ ірі жүк жөнелтушілермен бірлесіп астық жүктерін маршруттауды ұйымдастырады, бұл вагондарды жүру жолында қайта өңдеуді болдырмайды және тәулігіне 800 шақырымға дейінгі маршруттық жылдамдықты қамтамасыз етеді.
Кеңес барысында ҚТЖ астық пен ұн тасымалдау үшін бос вагондарды бөлу бойынша елдің жетекші астық өндіруші өңірлерінде жұмыс топтарын құруды ұсынды. Олардың құрамына Ауыл шаруашылығы министрлігінің, “Атамекен” ҰКП өкілдері, вагондардың жеке операторлары мен жүк жөнелтушілер кіреді. Бұл ретте, “ҚТЖ-Жүк тасымалы” ЖШС орталық аппаратының жедел астық штабы тәулік сайын сағаттарды салыстыратын болады.
